ontstekingsbron

Ontstekingsbron is een medisch begrip dat verwijst naar de oorsprong of het fok van ontsteking of infectie in het lichaam. Het kan een infectieuze focus zijn—zoals bacteriële, virale of schimmelziekten—maar ook een niet‑infectieuze prikkel kan als ontstekingsbron fungeren, bijvoorbeeld vreemd voorwerp, necrotisch weefsel of een geïnfecteerd implantaat dat de ontstekingsreactie in stand houdt.

In de klinische praktijk is het identificeren en beheersen van de ontstekingsbron cruciaal voor diagnose en behandeling. Het concept wordt vaak samengevat met het begrip source control: het verwijderen, verwijderen of isoleren van de bron om de ontstekingsactiviteit te stoppen en herinfectie te voorkomen. Zonder adequate broncontrole kunnen symptomen aanhouden of terugkeren ondanks overige therapie.

Voorbeelden van ontstekingsbronnen zijn onder meer een geïnfecteerde tand of wortelkanalen, een geïnfecteerd wondgebied, intra‑abdominale of pulmonale abcessen, geïnfecteerde implantaten of drenagesystemen, en obstructies in de urinewegen door stenen of andere vernauwingen. Ook ontstekingen die voortkomen uit vreemde lichaamsdelen of necrotisch weefsel kunnen als ontstekingsbron dienen.

Diagnostiek richt zich op het opsporen van de bron: anamnese, lichamelijk onderzoek, beeldvorming (zoals röntgenfoto’s, CT of MRI), en microbiologisch of histologisch onderzoek van pus, bloed of weefsel. Behandeling omvat meestal drainage of verwijdering van geïnfecteerdweefsel, (tijdelijke) of permanente verwijdering van implantaten waar nodig, en gerichte antibacteriële of antivirale therapie. De uitkomst hangt sterk af van effectieve broncontrole.