onfatsoenlijk

Onfatsoenlijk is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat wordt gebruikt om gedrag, taal of presentatie te beschrijven die in strijd is met gangbare normen van fatsoen en netheid. Het duidt op een gebrek aan fatsoen en wordt vaak beschouwd als een moreel oordeel eerder dan een strikt feit. De term is in zowel informele gesprekken als in formele contexten gangbaar en kan een sterke negatieve connotatie hebben.

Veelvoorkomende uitdrukkingen zijn onfatsoenlijk gedrag, onfatsoenlijke opmerkingen en onfatsoenlijk taalgebruik. Ook kleding of presentatie kan als onfatsoenlijk worden bestempeld, bijvoorbeeld bij onfatsoenlijke kleding. Het woord functioneert als beschrijving in sommige media, maar draagt doorgaans een subjectieve lading; de intensiteit kan per situatie variëren en kan als beledigend worden ervaren door de aangesprokene.

Synoniemen en nabijgelegen begrippen zijn onder meer ongepast, onbeschoft en onbeleefd, hoewel deze woorden niet altijd volledig uitwisselbaar zijn. Het tegenovergestelde is fatsoenlijk of beschaafd. Het woord is samengesteld uit de ontkenning on- en fatsoenlijk; in praktijkreflecteert het de Nederlandse nadruk op norme en propriëteit. In sommige contexten kan men kiezen voor neutralere alternatieven zoals ongepast of oneerbiedig, afhankelijk van de gewenste nuance.