onderbreken

Onderbreken is een werkwoord in het Nederlands met de basisbetekenis om de voortgang van iets te stoppen of te onderbreken, tijdelijk of permanent. Het kan slaan op een gesprek of presentatie, maar ook op een proces, een uitzending of een dienst. In gesprekken wordt iemand vaak door iemand anders onderbroken wanneer een toevoeging of correctie gewenst is, vaak met beleefdheidsvormen zoals: Mag ik hier even onderbreken?

Grammaticaal gezien is onderbreken een scheidbaar werkwoord. Tegenwoordige tijd: ik onderbreek, jij onderbreekt, wij onderbreken. Verleden tijd: ik onderbrak, jij onderbrak, wij onderbraken. Voltooid deelwoord: onderbroken; combinatie met hebben: ik heb het gesprek onderbroken. In de passieve vorm: Het gesprek werd onderbroken.

Zinspelingsnuances: een onderbreking kan doelmatig zijn, bijvoorbeeld om verduidelijking te vragen of om een urgent punt te maken. Beleefde interruptie wordt vaak op een tactvolle manier aangevraagd, zoals Mag ik even iets onderbreken? Onbeleefde onderbreking kan als onbeleefd overkomen. Het begrip kan ook verwijzen naar een technische of organisatorische onderbreking, zoals een onderbreking van de dienst of een onderbreker in de elektrotechniek.

Vorm en afgeleide termen: de zelfstandig naamwoordvorm is onderbreking; de persoon of voorwerp dat onderbreekt kan onderbreker genoemd worden in technische contexten. Etymologisch: samengesteld uit onder- en breken, met de betekenis inbreken op de voortgang.

---