onbeslisbaar

Onbeslisbaar is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat aangeeft dat iets niet besluitbaar is of niet opgelost kan worden. Het kan slaan op een probleem, situatie of vraag die geen eenduidig antwoord oplevert, of waarvan geen algemene procedure bestaat die altijd tot een besluit leidt.

In de gewone taal wordt het woord vaak gebruikt voor dilemma's of kwesties die moeilijk te doorgronden zijn en waarbij mensen tot voorlopige keuzes blijven komen. Het kan ook betekenen dat iemand moeite heeft een beslissing te nemen, zij het in bredere zin.

In wiskundige en computationele context verwijst onbeslisbaar naar proposities of problemen waarvoor geen algoritmische oplossing bestaat die in alle gevallen ja of nee oplevert. Voorbeelden zijn het haltingprobleem en uitspraken die onafhankelijk zijn van een axiomatisch systeem, zoals Gödel's onvolledigheidsstelling. Het begrip is centraal in de theorie van beslisbaarheid en berekenbaarheid.

Etymologisch bestaat het uit on- (niet) + beslissen (een besluit nemen) + -baar (waardig).

Zie ook: beslisbaarheid, halting-probleem, onbeslisbare proposities, Gödel's onvolledigheidsstelling, berekenbaarheidstheorie.