nietwijdend

Nietwijdend is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat wordt gebruikt in religieuze en liturgische literatuur om aan te geven dat een handeling, voorwerp of ritueel geen wijding ondergaat of geen sacramentele status verwerft. De term is afgeleid van niet (ontkenning) en wijden (consecreren/dedicate). In de liturgische en theologische discussies fungeert niet-wijding als een classificatie om onderscheid te maken tussen elementen die wijdend zijn en elementen die dat niet zijn.

In de literatuur wordt wel een zekere dualiteit gehanteerd: wijdende (gewijde) handelingen en objecten worden door bepaalde tradities als sacramenteel van aard beschouwd, terwijl niet-wijdende elementen wel heilig kunnen zijn of gezegend kunnen worden, maar geen sacramentele status krijgen. De precieze grenzen variëren per kerkelijke traditie en canonieke context, waardoor niet-wijdend een relatief term blijft die gebruikt wordt voor analytische beschouwing in plaats van een uniforme dogmatische categorie.

Vormen van nietwijdende praktijken omvatten doorgaans zegeningen van objecten, plaatsen of personen die wel een heilig karakter oproepen maar niet als sacramentele wijdingen worden beschouwd. Ook rituele handelingen zoals bepaalde processies of zegensymbolen kunnen in sommige tradities als nietwijdend worden aangemerkt, afhankelijk van de theologische interpretatie en jurisdictie. Het begrip helpt bij het analyseren van de draagwijdte van rituelen en hun relatie tot sacramenten binnen verschillende kerken.

Zie ook: wijding, gewijde elementen, sacrament, sacramentalia, liturgie, canoniek recht.