nietpreëmptief

Nietpreëmptief is een term uit de informatica die verwijst naar een schedulingmodel waarbij een momenteel actieve taak de CPU niet kan afnemen door de scheduler. In een niet-preëmptief systeem blijft de taak draaien totdat hij zichzelf blokkeert, voltooit of vrijwillig de controle teruggeeft. Interrupts kunnen wel worden afgehandeld, maar een wisseling van taak vindt pas plaats op een punt waar de huidige taak yieldt of blokkeert.

Dit staat tegenover preëmptieve multitasking, waarbij de scheduler actief een lopende taak kan onderbreken om een andere taak uit te voeren. De niet-preëmptieve aanpak laat de taak dus volledig aan zijn eigen tempo doorgaan, wat leidt tot lagere overhead en eenvoudiger implementatie van de scheduler. Daardoor wordt het model met name toegepast in omgevingen waar weinig bronnen beschikbaar zijn, zoals sommige embedded systemen, en in historische cooperatieve multitasking-omgevingen.

Voordelen zijn onder meer minder contextswitch-overhead en een eenvoudiger foutmodel, wat ontwikkeling en debugging kan vergemakkelijken. Nadelen omvatten minder responsiviteit en potentieel langere wachttijden voor hogere prioriteitstaken, met risico op onvoorspelbare vertragingen en, in bepaalde gevallen, prioriteitsinversie wanneer een lage-prioriteitstaak lang blijft draaien.

In literatuur en praktijk wordt soms gesproken van cooperatieve of niet-preëmptieve multitasking, waarbij de nadruk ligt op de verplichting van taken om actief controle terug te geven. Moderne algemene besturingssystemen maken vaker gebruik van preëmptieve multitasking, maar niet-preëmptief blijft relevant in sommige embedded en real-time contexten.