nietEUlanden

Niet-EU-landen is de term die verwijst naar staten die geen lid zijn van de Europese Unie. De categorie omvat zowel Europese landen als staten buiten Europa en kent een grote variatie in politieke systemen, economieën en banden met de Unie. De EU telt momenteel 27 lidstaten; niet-EU-landen kunnen op verschillende manieren samenwerken of afspreken met de Unie zonder lidmaatschap.

Veel niet-EU-landen in Europa maken deel uit van specifieke Europese regelingen zonder EU-lidmaatschap. Noorwegen, IJsland en Liechtenstein maken deel uit van de Europese Economische Ruimte (EEA) of hebben uitgebreide bilaterale afspraken met de EU, wat vrije handel en bepaalde bewegingsrechten mogelijk maakt. Zwitserland onderhoudt een uitgebreid pakket bilaterale overeenkomsten met de EU. Het Verenigd Koninkrijk is geen lid meer sinds Brexit, maar onderhoudt nog steeds handels- en samenwerkingsovereenkomsten met de Unie.

Andere niet-EU-landen hebben uiteenlopende relaties met de EU. In de regio Europa hebben Kroatië, Noord-Macedonië, Albanië, Montenegro, Servië en Bosnië en Herzegovina status of prospecties voor EU-lidmaatschap of associatieovereenkomsten. Buiten Europa vormen veel landen, zoals Canada, de Verenigde Staten, Australië en Japan, geen lid van de EU maar wel belangrijke handelspartners of deelnemers aan multilaterale fora.

De term niet-EU-landen benadrukt de aanwezigheid van een brede bandbreedte tussen de Unie en de rest van de wereld: van economische integratie en partnerschappen tot politieke diplomatie en veiligheidscoördinatie, met uiteenlopende verwachtingen over toekomstige toetreding tot de Unie.