membraanleven

Membraanleven is een term uit de oorsprongsbiologie die het idee beschrijft dat het leven begon binnen membranachtige compartimenten. Deze membranen bestaan uit amphiphiele moleculen die in water spontane membranen kunnen vormen, zoals vetachtige vesikels of liposomen. zo’n compartiment scheidt de inside van de outside en kan de concentratie van reactanten vergroten, waardoor vroege chemische netwerken gemakkelijker konden ontstaan en evolueren.

Membranen leveren belangrijke functies voor protolevensystemen. Ze vormen een selectieve barrière, reguleren de uitwisseling van water en ionen, en kunnen energie opwekken of handhaven via gradienten. Binnen een protocel kunnen eenvoudige katalysatoren, zoals ribozymen of korte eiwitachtige moleculen, functioneren terwijl waardevolle moleculen binnen blijven. Vesicles kunnen groeien, fuseren en delen, wat de mogelijkheid biedt voor groei, voortplanting en evolutie binnen een vroege levensvorm.

In laboratoriumstudies zijn vetzuurvesikels en andere membraanachtige systemen aangetoond dat ze spontaan kunnen vormen, groeien en moleculen encapsuleren. Zulke experimenten illustreren de plausibiliteit van membranleven als route in de oorsprong van leven, vaak in samenspel met vroege chemische evolutie en metabole processen.

De theorie blijft onderwerp van debat. Sommige benaderingen benadrukken membranen als noodzakelijke scheiding en organiserende factor, terwijl anderen wijzen op co-evolutie van membranen met metabolische reacties. Membranen worden wel beschouwd als een Universeel kenmerk van leven, maar de precieze rol van membranen in de oorsprong van leven blijft onzeker.