mediatorstijgingen

Mediatorstijgingen verwijst naar verhoogde concentraties van inflammatoire mediatoren in lichaamsvloeistoffen of weefsel, zoals histamine, prostaglandinen, leukotriënen en cytokines. Mediatoren worden geproduceerd door verschillende cellen, waaronder mestcellen, basofielen, macrophages en andere immuun- of weefelscellen, als reactie op prikkels als allergenen, infecties of weefselbeschadiging. Ze spelen een sleutelrol bij het REGELEN van vaattonus, doorlaatbaarheid, pijn en de signs en symptomen van ontsteking.

Toepassingsgebieden en relevante processen

Mediatorstijgingen komen voor bij allergische reacties (zoals anafylaxie of atopische ontsteking), infecties, trauma en chronische inflammatoire aandoeningen. Histamine veroorzaakt snelle vasodilatatie en pruritus; prostaglandinen en leukotriënen dragen bij aan ontstekingsrespons en bronchiale constrictie; cytokines zoals IL-6 en TNF-α kunnen systemische reacties en koorts stimuleren. De exacte combinatie en ernst van mediatorstijgingen hangen af van de aard van de prikkel en de respons van het individu.

Metingen en interpretatie

Mediatorstijgingen worden vaak vastgesteld door metingen in bloed of weefsel, zoals plasma, serum of nabijgelegen vocht. Analytische methoden omvatten immunoassays (bijv. ELISA, multiplex) en, voor sommige mediatoren, massaspectrometrie. De timing varieert: sommige mediatoren stijgen binnen minuten, andere pas na uren of langer. Interpretatie vereist voorzichtigheid, aangezien niveaus kunnen variëren door sampling, behandeling met geneesmiddelen en individuele variatie en vaak niet op zichzelf diagnoseverstrekend zijn.

Klinische en onderzoeksrelevantie

In klinische setting kunnen mediatorstijgingen ondersteunend zijn bij het beoordelen van een acute ontstekings- of allergische reactie en bij monitoring van behandeling. In onderzoek dienen ze als indicatoren van immuunactivatie en inflammatoire pathway-activatie. Zie ook inflammatie, histamine, cytokines en mediator.