materiaalintensieve

Materiaalintensief is een term uit duurzaamheid en productie die aangeeft dat een product, proces of systeem een relatief grote hoeveelheid materiaalinvoer vereist om een eenheid output te leveren. Het wordt vaak gemeten als materiaalinvoer per toegevoegde waarde of per dienstniveau en is een belangrijk aandachtsgebied in levenscyclusanalyse en grondstoffenbeleid. Het begrip is verwant aan materiaalefficiëntie en wordt toegepast om de druk op natuurlijke hulpbronnen in kaart te brengen.

Sectoren met hoge materiaalintensiteit zijn onder meer de bouw, de automobiel- en elektronica-industrie, textiel en verpakkingen. Voorbeelden zijn cement- en staalproductie, die grote hoeveelheden mineralen en energie vereisen, en elektronische apparaten waarin veel kleine componenten worden samengebracht. De mate van materiaalgebruik hangt vaak af van ontwerpkeuzes, productiekwaliteit en het vermogen tot recyclen en hergebruik.

Impact en aanpak: een hoge materiaalintensiteit kan leiden tot grotere milieu-impact, meer afval en hogere transportkosten. Reductie is mogelijk door materiaalefficiëntie, ontwerp voor demontage en modulair ontwerp, dematerialisatie waar mogelijk, en door substitutie van zeldzame materialen, plus het inzetten van circulaire oplossingen zoals recycling en product-dienst systemen (PSS) die de levensduur van producten verlengen.

Uitdagingen omvatten gegevensbeschikbaarheid en variatie tussen producten en toeleveringsketens, mogelijke conflicten met energie-intensiteit of prestaties, en rebound-effecten in mondiale logistiek.

Zie ook: circulaire economie, grondstoffen, materiaalefficiëntie, dematerialisatie.