massavernietiging

Massavernietiging is een term die in het Nederlands verwijst naar grootschalige, systematische uitroeiing van een bevolkingsgroep of delen daarvan. In juridische en mensenrechtencontext wordt meestal gesproken over genocide of volkerenmoord wanneer de uitroeiing intentioneel en doelbewust gebeurt ten aanzien van een specifieke groep. Een kenmerk is de intentie om de groep als zodanig te vernietigen, geheel of gedeeltelijk, wat zich kan uiten in doden, ernstig lichamelijk letsel, het opleggen van schadelijke leefomstandigheden, geboortebeperking of gedwongen transfer van kinderen.

In internationaal recht is genocide gedefinieerd in het Genocideverdrag van 1948 (ingetreden in 1951) als handelingen gericht tegen een nationale, etnische, raciale of religieuze groep, gepleegd met de intentie die groep geheel of gedeeltelijk te vernietigen. De definities onderscheiden zich van andere ernstige misdrijven zoals misdaden tegen de menselijkheid en etnische zuivering; nuances in classificatie blijven onderwerp van debat onder historici en juristen.

Historisch zijn vele gevallen besproken als voorbeelden van massavernietiging, met als bekendste de Holocaust, waarin miljoenen mensen werden gedood. Andere gevallen die breed worden genoemd zijn de Herero- en Namaqua-genocide (1904–1908), de Armeense genocide (1915–1917) en latere gebeurtenissen zoals de Rwandese genocide (1994) en het geweld in Srebrenica (1995), hoewel daarover internationaal discussie bestaat over de exacte classificatie.

Internationaal recht verplicht staten tot preventie en bestraffing van genocide en ondersteunt juridische procedures via het Internationaal Strafhof en ad hoc-tribunalen.

Zie ook: genocide, crimes against humanity, etnische zuivering, mensenrechten.