luchtlaag

Een luchtlaag is een horizontale zone in de atmosfeer waarin de eigenschappen zoals temperatuur, vocht en samenstelling relatief uniform zijn over een richting en over een bepaald hoogtebereik. Luchtlagen kunnen variëren qua dikte en kunnen tijdelijk of persistent zijn, afhankelijk van weersomstandigheden en atmosferische processen.

De atmosferische structuur bestaat uit meerdere lagen die van elkaar verschillen in temperatuurprofiel en chemische samenstelling. De lagere luchtlaag nabij het aardoppervlak bevat vaak convectie en turbulentie en bepaalt het contact met het oppervlak, terwijl hogere lagen zoals de troposfeer en de stratosfeer elk eigen kenmerken hebben. Een temperatuurinversie kan een duidelijke, stabiele luchtlaag vormen die verticale menging remt en het transport van vocht en stoffen beperkt.

Luchtlagen ontstaan door processen zoals zonnestraling en convectie, afkoeling van lucht op grotere hoogte, vochtstromen, stof- en aerosolsamenstelling, en regionale inspraakaandelen van luchtmassastromen. Ze kunnen invloed hebben op weerslagen, wolkenvorming en de luchtkwaliteit. De grenslaag nabij het oppervlak is een kenmerkende en veranderlijke luchtlaag die sterk kan variëren met tijd en plaats.

Metingen van luchtlagen gebeuren met hulpmiddelen zoals radiosondes (ballonsluchtdragingen), lidar en ceilometers voor verticale profielen, radar, en satellietbeelden voor bredere zichtbaarheid. De informatie over luchtlagen is van belang voor weersverwachting, klimaatanalyse, ontsteking van emissies en veiligheid in de luchtvaart, waar veranderingen in de eigenschappen van luchtlagen invloed hebben op turbulentie en vliegoperaties.