landschapsbehoud

Landschapsbehoud is het proces en de praktijk van het beschermen, beheren en waar mogelijk herstellen van landschappen. Het beoogt ecologische functies, landschappelijke waarden en cultuurhistorische kenmerken te behouden, terwijl tegelijkertijd maatschappelijke functies zoals landbouw, waterbeheer en recreatie kunnen blijven bestaan.

Landschappen vormen een samenhangend systeem van natuurlijke elementen, agrarische inrichting, bebouwing, water en cultuurhistorische kenmerken. Landschapsbehoud streeft naar landschapsintegratie: beleid en ruimtelijke ordening sluiten aan op natuurbeheer en maatschappelijke belangen, zodat zowel biodiversiteit als landgebruik mogelijk blijven.

Beleidskaders en actoren spelen een rol; overheden, landeigenaren, boeren, maatschappelijke organisaties en bewoners werken samen aan planvorming en uitvoering. Instrumenten zijn onder meer beschermde gebieden, regionale en landelijke plannen, ecosystemendiensten, en betalingen voor landschapsbehoud of natuurbeheer.

Methoden omvatten monitoring van biodiversiteit en waterkwaliteit, herstel van hydrologische processen, herinrichting van aangetaste habitats en het onderhoud van landschapselementen zoals houtwallen, houtwouden en open ruimtes. Land- en bosbeheer, natuurvriendelijke landbouw en participatieve planning zijn veelgebruikte benaderingen.

Uitdagingen zijn onder meer druk van ruimtelijke ontwikkelingen, klimaatverandering en beperkte financiering. Succes vereist lange termijnplanning, samenhangende governance en betrokkenheid van lokale gemeenschap, eigenaren en ondernemers. Landschapsbehoud draagt bij aan veerkracht van ecosystemen, cultuur en recreatieve mogelijkheden.