knellende

Knellende is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord in de tegenwoordige deelwoordsvorm van het werkwoord knellen. Het betekent letterlijk drukken of beklemmen, maar wordt vooral figuurlijk gebruikt om iets te beschrijven dat beperkend, belastend of belemmerend werkt. In juridische, politieke en economische contexten verwijst knellend naar regelgeving, lasten of voorwaarden die hinderlijk zijn voor vooruitgang of efficiëntie.

Het woord knellende kan attributief naast een zelfstandig naamwoord staan (bijv. knellende regelgeving) en wordt dan als bijvoeglijk naamwoord gebruikt. Predicatief is de vorm knellend, zoals in de zin: De regelgeving is knellend.

Knellende regelgeving, knellende lasten en knellende arbeidsvoorwaarden komen veel voor in beleidsdebatten, rapporten en media. Het woord geeft doorgaans de indruk van doorlopende druk, kosten of beperkingen die besluitvorming en economische activiteit ondermijnen. De uitdrukking wordt vaak ingezet om de behoefte aan deregulering, vereenvoudiging of herstel van ruimte voor initiatief te onderstrepen.

Etymologisch komt knellende van knellen, wat drukken of beklemmen betekent. De -ende vorm is het tegenwoordige deelwoord dat als bijvoeglijk naamwoord fungeert, terwijl de predicatieve vorm knellend is.

Synoniemen en verwante termen zijn onder meer belastend, beperkend en belemmerend. De nuance is dat knellend vooral een aanhoudende, voelbare druk benadrukt, terwijl de overige termen breder of contextafhankelijk kunnen zijn.