interactionistisch

Interactionistisch is een bijvoeglijk naamwoord dat verwijst naar benaderingen of theorieën die de rol van interactie centraal stellen bij het begrijpen van verschijnselen. Het begrip komt voor in verschillende vakgebieden, met nadruk op sociale processen, psychologische dynamiek en de filosofie van de geest.

In de sociologie en sociale psychologie verwijst men vaak naar het symbolic inter actionism of interactionisme. Deze stroming onderzoekt hoe betekenissen en identiteiten ontstaan door sociale interacties, taal en rituelen in dagelijkse situaties. Het concept van het "zelf" wordt gezien als opgebouwd in en door interactie met anderen, waarbij individuen voortdurend betekenissen toewijzen aan waargenomen gedragingen. Belangrijke figuren zijn onder meer George Herbert Mead en Herbert Blumer. De methode is vaak kwalitatief, met aandacht voor etnografie, observatie en interviews. Kritieken richten zich op de relativiteit van micro-interacties en de beperkte aandacht voor macro-structuren zoals instituties en ongelijkheid.

In de psychologie en aanverwante vakgebieden spreekt men ook van interactionistische of interactiegerichte benaderingen, waarin gedrag wordt gezien als het resultaat van de wisselwerking tussen persoon en omgeving. Dit standpunt benadrukt dat cognitieve processen, emoties en motivatie zowel door interne factoren als door omgevingsinvloeden worden gevormd.

In de filosofie van de geest verwijst interactionisme naar de visie dat mentale en fysieke verschijnselen causaal met elkaar kunnen interageren. Dit staat tegenover op zichzelf staande fysieke verklaringen of parallelisme. Historisch is het idee gekoppeld aan dualistische tradities en is het onderwerp van voortdurende debatten over vrije wil, oorzakelijkheid en verklaringen van bewustzijn.

Kortom, interactionistisch verwijst naar het idee dat betekenis, gedrag en verschijnselen voortkomen uit onderlinge interactie tussen actoren, structuren en systemen.