informatieongelijkheid

Informatieongelijkheid is het onevenwichtig beschikbaar zijn van informatie en de mogelijkheid om die informatie te vinden, te begrijpen en te gebruiken. Het betekent dat sommige mensen betere toegang hebben tot betrouwbare bronnen, digitale hulpmiddelen en mediawijsheid dan anderen, waardoor kansen op onderwijs, werk en maatschappelijke participatie verschillen. In de informatiemaatschappij neemt de blootstelling aan informatie toe, maar die blootstelling is niet gelijk verdeeld over groepen op basis van factoren zoals inkomen, opleidingsniveau, taal, leeftijd en woonplaats.

Oorzaken van informatieongelijkheid omvatten de digitale kloof: toegang tot internet en apparaten, kosten, en technische vaardigheden; taal- en geletterdheidsbarrières; gebrek aan relevante informatie voor minderheidsgroepen; geografische belemmeringen en demografische factoren. Daarnaast spelenplatforms en algoritmes een rol doordat gepersonaliseerde informatiestromen kunnen leiden tot afwijkende blootstelling aan veelal gepolijste bronnen en nieuwsfragmenten, wat onderlinge verschillen vergroot.

Gevolgen van informatieongelijkheid zijn onder meer belemmeringen bij het nemen van geïnformeerde beslissingen in gezondheid, onderwijs en werk, verminderde deelname aan democratische processen en minder toegang tot publieke diensten. Ook kan mis- en desinformatie sneller wijdverspreid raken onder kwetsbare groepen wanneer informatiemiddelen ontbreken of onvoldoende toetsing mogelijk is.

Beleidsaanpakken richten zich op meten en verkleinen van de kloof via indicatoren zoals internettoegang, toestelbezit, digitale en mediageletterdheid, en taaltoegankelijkheid. Voorbeelden van maatregelen zijn digitale inclusieprogramma’s, openbare bibliotheken, betaalbare en meertalige informatie, eenvoudige taal van overheidscommunicatie, open data en versterkte publieke omroep. Debatten gaan over privacy, verantwoording van platforms en de duurzaamheid van inclusie-inspanningen.