immateriële

Immateriële, in het bijzonder immateriële activa, verwijst naar niet-fysieke bezittingen met verwachte toekomstige economische baten. In tegenstelling tot materiële activa zoals gebouwen en machines vertegenwoordigen immateriële activa rechten, preferenties of kennis waarvan de waarde moeilijk in tastbare vorm op te geven is. Ze vormen vaak een aanzienlijk deel van de waarde van moderne bedrijven, vooral in sectoren met veel kennis, software of merkwaarde.

Veelvoorkomende voorbeelden zijn goodwill, octrooien, merken en handelsnamen, auteursrechten, licenties, software en databases, knowhow en klantrelaties. Ook ontwikkelingskosten kunnen onder bepaalde voorwaarden als immateriële activa worden geschreven. Immateriële activa kunnen zowel verworven als intern gegenereerd zijn; bij de interne generatie geldt meestal dat alleen bepaalde ontwikkelingskosten activa kunnen worden, terwijl onderzoekskosten direct ten laste van het resultaat komen.

Herkenning en meting vinden plaats volgens toepasselijke regels van de jaarrekening. Een immaterieel activum wordt herkend wanneer controle over het zorgtained en toekomstige economische baten waarschijnlijk zijn en de kostennamen betrouwbaar kunnen worden gemeten. Beginwaardering geschiedt meestal tegen kostprijs; daarna kan het activum volgens de kostenmethode of, bij een actieve markt, via de herwaarderingsmethode worden gemeten. Afslijing van de waardering gebeurt door afschrijving over de geschatte gebruiksduur of, bij onbepaalde levensduur, door jaarlijks impairmenttesten.

Afschrijving is gebruiksduurgebonden en doelmatig, terwijl indefinite-life activa niet worden afgeschreven maar wél periodiek op impairment worden getoetst. Bij vastgestelde waardevermindering geldt dat de boekwaarde lager wordt bij de recoverable amount. Immateriële activa zijn onderhevig aan ontwikkelingen in wet- en regelgeving en aan technologische veranderingen, waardoor hun waarde kan fluctueren.

In de praktijk spelen immateriële activa een centrale rol bij waardebepaling en strategische besluitvorming van ondernemingen.