hoogspanningsvoeding

Een hoogspanningsvoeding is een elektrisch apparaat dat een gecontroleerde hoge spanning levert voor apparatuur en processen die een hoog voltage nodig hebben. In tegenstelling tot gewone voedingen levert een hoogspanningsvoeding vaak een stabiele spanning of stroom over een breed bereik, met strikte regeling, isolatie en beveiliging. Deze voedingen zetten netspanning om naar hoogspanningsniveau, meestal in DC, en bieden opties voor variabele spanning, constante spanning of constante stroom.

Meest voorkomende zijn DC hoogspanningsvoedingen, zowel lineaire als switch-mode. Ze kunnen constant voltage (CV) leveren, constant current (CC) of pulsvormig. Spanningen variëren van enkele kilovolt tot meerdere honderd kilovolt, soms tot megavolt; stromen van microampères tot milliampères of meer in speciaal ontworpen systemen. Sommige systemen leveren pulsen voor toepassingen zoals time-resolved metingen of ionenacceleratie.

Belangrijke onderdelen zijn onder meer een hoogspanningstransformator, rectificatie (diodes), filtratie, regelkring, stroomlimiting en beveiliging, evenals een beschermende behuizing. Hoge creepage- en clearance-afstanden en geschikte isolatiematerialen zijn essentieel. Veiligheidskenmerken omvatten interlock, aardingsaansluiting en overload-beveiliging, vaak aangevuld met monitoring van spanning en stroom.

Toepassingen van hoogspanningsvoedingen bevinden zich in wetenschappelijk onderzoek (bijv. massaspectrometrie en elektronmicroscopie), medische beeldvorming met röntgenapparatuur, en industriële processen zoals elektrostatisch schilderen en fotolithografie. Ook worden ze gebruikt bij HV-testen en kwaliteitscontrole, waar betrouwbare spanning en beveiliging van cruciaal belang zijn.

Veiligheid is van essentieel belang: hoogspanning kan leiden tot dodelijke schokken, brand of vlamboog. Installatie, onderhoud en gebruik vereisen adequate isolatie, aardingssystemen en beveiligingsmaatregelen, en naleving van relevante normen zoals IEC 61010-1 en specifieke toepassingsnormen.