hoogrisicogevallen

Hoogrisicogevallen is een term uit de geriatrie en valpreventie die verwijst naar valpartijen die gepaard gaan met een hoog risico op letsel of op herhaling bij met name oudere volwassenen. Het begrip komt voor in Nederlandse en Vlaamse klinische richtlijnen en wordt gebruikt om zorgverlening doelmatig te richten op degenen met de grootste kans op ernstige gevolgen.

Een val wordt als hoogrisico beschouwd wanneer factoren samenkomen zoals gevorderde leeftijd, eerdere valpartijen, afname van mobiliteit en balans, cognitieve beperkingen, duizeligheid, orthostatische hypotensie, polyfarmacie of een onveilige woningomgeving. Ook aandoeningen zoals osteoporose, neurologische aandoeningen en visuele beperkingen verhogen het risico op letsel bij een val.

De beoordeling van hoogrisicogevallen omvat vaak een valrisicobeoordeling en functionele screening. Praktische instrumenten zijn onder meer balans- en looptests (bijv. Timed Up and Go), een beoordeling van heimelijke valrisico’s, en evaluatie van medicatiegebruik en omgeving. Doel is het identificeren van modificeerbare factoren en het opstellen van een multifactoriële interventie.

Preventie van hoogrisicogevallen bestaat uit meerdere onderdelen: oefenprogramma’s gericht op kracht en balans (bijv. gerichte oefentherapie, taichi), huis- en omgevingsaanpassingen, regelmatig oogonderzoek en correctie van bril, medicatieherziening door zorgverlener, en adequate vitamine D- en calciumvoorziening indien indicatie. Gezamenlijk beleid en multidisciplinaire aanpak hebben de meeste effect op het verminderen van valincidenten en ernst van letsel.

Na een hoogrisicogeval is snelle verwondingsscreening en medische evaluatie aangewezen om ernstige letsels, uitdroging of delirium uit te sluiten en om passende behandeling te starten.