hematocrietwaarde

De hematocrietwaarde, vaak kortweg hematocriet genoemd, is het aandeel van de rode bloedcellen in het totale bloedvolume, uitgedrukt als een percentagetal. Het geeft de volumeverhouding van rode bloedcellen ten opzichte van plasma weer en wordt beïnvloed door zowel het RBC-antal als het plasma-volume. De hematocriet kan bepaald worden door centrifugeren van een bloedmonster of berekend worden als onderdeel van een complete bloedtelling (CBC).

Normale waarden variëren met leeftijd, geslacht en laboratoriummethoden. Bij volwassenen liggen de referentiewaarden ongeveer tussen 40 en 54 procent voor mannen en tussen 36 en 46 procent voor vrouwen. Bij kinderen zijn de grenzen vaak lager en veranderen ze met de leeftijd. Ook factoren zoals hoogte, vochtstatus, zwangerschap, roken en ziekte kunnen de hematocriet beïnvloeden.

Een lage hematocriet kan wijzen op bloedarmoede, bloedverlies, chronisch ziekzijn of overhydratie. Een verhoogde hematocriet ziet men bij uitdroging, polycythemie, sigarettenrook of bepaalde longaandoeningen, en vaker bij wonen op grote hoogte. Omdat de hematocriet afhankelijk is van plasma-volume, kan een verkeerd vochttoestand de interpretatie beïnvloeden. De hematocriet is doorgaans gerelateerd aan de hemoglobineconcentratie (Hgb ≈ hematocriet × 0,3) en aan RBC-indices zoals MCV; samen met aanvullende testen levert dit een completer beeld.

Interpretatie en vervolg: afwijkingen worden meestal bevestigd met aanvullende bloedwaarden en klinische context. Herhaling kan nodig zijn bij twijfel, en behandeling is gericht op de onderliggende oorzaak.