groepsbegrip

Groepsbegrip is een begrip uit de sociologie en organisatiekunde dat verwijst naar het concept van een groep als sociale eenheid. Een groep bestaat uit twee of meer individuen die met elkaar interageren, onderling afhankelijk zijn en een gedeelde identiteit, doel of norm hebben. Het onderscheidt zich van een loutere verzameling doordat er sprake is van interactie, samenwerking en een gedeelde intentie.

Kenmerkend voor een groep zijn onderlinge afhankelijkheid, gedeelde normen en rollen, communicatiepatronen, grenzen en cohesie. Groepen kennen vaak een taakgerichte structuur en verwachten dat leden bijdragen aan de gemeenschappelijke doelstelling. Op individueel niveau kan de groepsidentiteit invloed uitoefenen op gedrag en besluitvorming, onder meer via sociale invloed en conformiteit.

Groepsvorming vindt plaats onder invloed van factoren als nabijheid, overeenkomst in kenmerken, gedeelde doelen en leiderschap. Groepen doorlopen vaak fasen van ontwikkeling en kunnen variëren in formele en informele aard, en in primair en secundair karakter.

In de praktijk wordt het begrip toegepast in onder meer organisaties, onderwijs, vrijwilligerswerk en beleid. Het helpt bij het begrijpen van hoe teams functioneren, hoe normen ontstaan en hoe individuen gemotiveerd raken of worden beïnvloed door de groep. Tegelijk roept het begrip vragen op over grenzen, lidmaatschap en overlappende identiteiten, en over hoe groepen zichzelf en anderen beïnvloeden.

Zie ook: groepsdynamiek, ingroup en outgroup, referentiegroepen, team, sociale identiteit. Verder lezen: sociologie en organisatiekunde over groepen.