geheugenverbruik

Geheugenverbruik is de hoeveelheid geheugen die een proces of systeem nodig heeft tijdens uitvoering. In informatica verwijst het meestal naar RAM-geheugen en virtueel geheugen. Het begrip omvat zowel het daadwerkelijke verbruik in RAM als de hoeveelheid toegewezen virtueel geheugen, inclusief swapruimte.

Een typisch geheugenverbruik bestaat uit code, data, heap, stack, cache en buffers. Het wordt uitgedrukt in bytes, meestal in kilobytes (KB) of megabytes (MB). In moderne systemen speelt ook virtueel geheugen een rol: wanneer RAM vol raakt, kan het besturingssysteem gegevens naar swapruimte op schijf verplaatsen, wat de prestaties beïnvloedt.

Factoren die geheugenverbruik beïnvloeden zijn onder meer de programmeerarchitectuur en gebruikte datastructuren, bibliotheekafhankelijkheden, caching, lazy loading en de mate van parallelisme. Geheugenlekken, oftewel onbedoeld vergeten vrijgeven van geheugen, kunnen het verbruik na verloop van tijd doen toenemen. Talen met garbage collection beïnvloeden het patroon van geheugenallocatie en vrijgave.

Beheer en optimalisatie richten zich op het tijdig monitoren van verbruik en het verminderen van onnodige toewijzingen. Veelgebruikte tools zijn taakbeheer of Activity Monitor, en gespecialiseerde tools zoals top/htop, ps, pmap en vmstat. Strategieën omvatten efficiëntere datastructuren, betere caching-strategieën, beperking van gelijktijdige processen en afstemming van swap- en paging-instellingen op het systeem.

Het geheugenverbruik heeft directe consequenties voor prestaties en stabiliteit: te veel verbruik kan leiden tot vertragingen, thrashing en langere reactietijden. Voor ontwikkelaars en beheerders is het begrip essentieel bij ontwerp, testen en onderhoud van systemen.