gebruiksbestemming

Gebruiksbestemming is een juridisch begrip uit het Nederlandse ruimtelijk en bouwrecht. Het verwijst naar de gewenste of toegestane functie van een perceel of gebouw zoals vastgelegd in het bestemmingsplan of omgevingsplan. Het bepaalt welke activiteiten op die plek mogen plaatsvinden en welke ruimtelijke randvoorwaarden gelden, bijvoorbeeld wonen, kantoor, detailhandel, industrie of maatschappelijke voorzieningen, eventueel in combinatie daarvan. De bestemming beschrijft ook beperkingen zoals bouwhoogte, bouwvlak, parkeervoorzieningen en afstandseisen tot omliggende percelen.

In de praktijk wordt per perceel of bouwvlak in het bestemmingsplan vastgelegd wat is toegestaan. Een perceel kan meerdere functies binnen het plan hebben, en soms geldt gemengd gebruik. De gecreëerde bestemming geeft ook aan welke vorm van bouwen en welke extra voorwaarden van toepassing zijn.

Als iemand een andere functie wil dan toegestaan, is meestal een formeel wijzigings- of uitbreidingsbesluit nodig. Veranderingen van de geobserveerde bestemming vereisen doorgaans een wijziging van het bestemmingsplan of een omgevingsvergunning, en in sommige gevallen is een tijdelijke afwijking mogelijk via een tijdelijke ontheffing of gebruiksvergunning.

Gebruiksbestemming is daarmee een centraal instrument in het ruimtelijk beleid en heeft directe consequenties voor eigendom, ontwikkeling en bedrijfsvoering. In toenemende mate is er aandacht voor flexibiliteit en gemengd gebruik binnen bestemmingsplannen, om woningbouw en werkvoorzieningen dichter bij elkaar mogelijk te maken.