gebedstype

Gebedstype is een term uit theologie en religieuze oefening die verwijst naar de verschillende vormen of categorieën van gebed die gelovigen gebruiken. Het helpt te beschrijven wat mensen in gebed uiten en nastreven, zoals lof, dank, belijden, smeekbede of aanbidding, en hoe deze praktijken voorkomen in diverse contexten, zoals individueel of in gemeenschap.

Veelvoorkomende gebedstypes zijn onder meer lofgebed, dankgebed, boete- of vergevinggebed, smeek- of verzoekgebed en intercessie of voorbede, soms ook aanbiddingsgebed. Daarnaast wordt onderscheid gemaakt op basis van vorm: vocaal of stil, uit gesproken of opgezegd (vocale) gebeden versus stil of contemplatief gebed; en op basis van context: individueel gebed versus gebed in gemeenschap, bijvoorbeeld tijdens liturgische diensten.

In bredere zin komen soortgelijke categorieën voor in verschillende religieuze tradities; de exacte terminologie en nadruk kan per traditie verschillen. In christelijke tradities wordt vaak gesproken over lof en aanbidding, dank, vergeving en voorbede als kerncategorieën, terwijl in andere tradities soortgelijke praktijken voorkomen onder andere namen. De indeling in gebedstypes biedt handvatten voor onderwijs, pastoraat en liturgie, zodat gelovigen gericht kunnen oefenen met verschillende doelen—ontleding en luisteren, verootmoediging, dankbaarheid en zorg voor anderen—and leiders ondersteuning kunnen bieden bij gebedsplanning en begeleiding.