energieverliezen

Energieverliezen verwijzen naar het deel van de ingezette, geproduceerde of gebruikte energie dat niet kan worden omgezet in bruikbare nuttige energie voor de beoogde toepassing. In veel systemen voelt men de verliezen als warmte of als ongebruikte output. Volgens de energiebalans blijft de totale energie behouden, maar een deel wordt dissipatief omgezet en levert daardoor geen nuttige arbeid of werking op.

Verliezen treden op bij elke stap van omzetting, transport en gebruik. In elektriciteitsnetwerken ontstaan verliezen door weerstand in kabels en apparatuur, en door omzettingsverliezen in transformatoren enConverters. In machines en apparaten komen verliezen door elektrische weerstand (I^2R), kernverliezen in magnetische materialen (hysterese en wervelstromen) en mechanische wrijving voor. In gebouwen gaat warmte verloren door onvolledige isolatie, kieropeningen, ramen, en door ventilatie. Industriële processen kunnen restwarmte verliezen hebben of minder efficiënt worden gemeten zonder warmte-terugwinning.

Efficiëntie en rendement zijn gerelateerde concepten: het rendement is de verhouding van nuttige output tot input en wordt uitgedrukt als een percentage. Verliezen variëren sterk per toepassing; voor elektriciteitsnetten ligt het wereldwijde verliesniveau doorgaans in de orde van enkele procenten, terwijl in gebouwen en machines de verliezen sterk afhankelijk zijn van ontwerp, onderhoud en technologie. Bij verbetering van energieprestaties staan vaak energiebesparing en warmterecuperatie centraal.

Verminderingsmaatregelen omvatten betere isolatie en passieve maatregelen, hoogefficiënte apparatuur, recuperatie van restwarmte, regulering en onderhoud van systemen, en slimme besturing om lopende losses te beperken.