energietransformatie

Energietransformatie is het proces waarbij een energiesysteem wordt omgevormd van grotendeels op fossiele brandstoffen gebaseerde bronnen naar een systeem dat steeds meer draait op hernieuwbare energiebronnen met lage CO2-uitstoot. Doelen zijn decarbonisatie, vergroting van energiezekerheid en stimulering van technologische en economische innovatie. Het omvat technologische ontwikkelingen, markt- en beleidsmaatregelen en veranderende consumptiepatronen.

Kerncomponenten zijn onder meer elektrificatie van transport en verwarming, uitbreiding van wind- en zonne-energie, en de inzet van andere hernieuwbare bronnen zoals waterkracht waar mogelijk. Daarnaast gaat het om energiebesparing en efficiëntie, modernisering van elektriciteitsnetten, en de ontwikkeling van opslag en flexibiliteit (bijv. batterijen, pumped hydro) en sectoroverschrijdende koppeling tussen elektriciteit, warmte, mobiliteit en industrie.

Beleidsmatige en maatschappelijke randvoorwaarden omvatten lange termijn plannen en regulering, stimulering van investeringen, en samenwerking op Europees en internationaal niveau. Nieuwe ontwikkelingen zoals groen waterstof en koolstofafvang en -opslag kunnen een rol spelen waar technisch en economisch haalbaar. Innovatie, marktmechanismen en onderwijs en arbeidstraining zijn cruciaal voor de transitie.

Uitdagingen zijn onder meer de variabele productie van veel hernieuwbare bronnen, de noodzaak van grootschalige opslag en netuitbreiding, de financiering en economische haalbaarheid, en sociale rechtvaardigheid en mogelijke banenverliezen. Een just transition vraagt om betrokkenheid van burgers, werknemers en gemeenten, en afstemming tussen overheden, bedrijven en particuliere investeerders.