ecosysteemdienstenkader

Het ecosysteemdienstenkader is een raamwerk dat is ontworpen om de diensten die ecosystemen leveren systematisch te identificeren, te evalueren en te integreren in beleid en besluitvorming. Het doel is om de waarde van ecosystemen beter mee te laten wegen in ruimtelijke planning, infrastructuur, bedrijfsvoering en publiek beleid, met aandacht voor duurzaamheid en veerkracht.

In zo'n kader worden ecosystemen doorgaans onderverdeeld in vier hoofdgroepen: provisioning (materiële goederen zoals voedsel, water, hout), regulating (regulering van klimaat, waterkringlopen, ziekterisico's, pollinatie), supporting (bodemvorming, biodiversiteit, genetische hulpbronnen) en culturele diensten (recreatie, inspiratie, toerisme). Daarnaast wordt vaak onderscheid gemaakt tussen biophysische levering en economische of sociale waarden.

Een kenmerk van het framework is de combinatie van kartografie en waardering: kaarting van ecosystemen en hun diensten, het selecteren van relevante indicatoren, en waarderingsmethoden variërend van kwantitatieve modellen tot kwalitatieve beoordelingen. Het Europese MAES-kader (Mapping and Assessment of Ecosystems and their Services) vormt een invloedrijke inspiratie, waarbij indicatoren, kaarten en scenario-analyses helpen om beleidsopties te vergelijken.

Toepassingen van een ecosystemen-dienstenkader zijn onder meer beleid bij landgebruik en natuur- en watersbeheer, klimaatadaptatie en veerkracht, milieueffectrapportages en integratie in biodiversiteits- en samenlevingsbeleid. Ook kan het dienen als basis voor evaluatie van alternatieve ontwikkelingsscenarios en voor stakeholderparticipatie.

Uitdagingen omvatten onzekerheden in data en methoden voor waardering, het omgaan met niet-marktgoederen, ethische en distributieve aspecten, en de wijze waarop de resultaten daadwerkelijk worden geïntegreerd in besluitvorming en governance.