klimaatadaptatie

Klimaatadaptatie is het geheel van maatregelen en processen gericht op het verminderen van kwetsbaarheid voor de gevolgen van klimaatverandering en het vergroten van de klimaatbestendigheid van samenlevingen, infrastructuur en ecosystemen. Het doel is om schade te voorkomen, de continuïteit van vitale functies te waarborgen en de veerkracht van systemen op lange termijn te vergroten. Het onderscheidt zich van mitigatie, dat gericht is op het beperken van de opwarming van de aarde; adaptatie gaat over aanpassing aan de veranderingen die al plaatsvinden of waarschijnlijk zullen plaatsvinden.

De aanpak van klimaatadaptatie is gebaseerd op risico-inventarisaties en scenario-analyses. Beleidsmakers ontwikkelen adaptatiestrategieën en -plannen op meerdere niveaus, van nationaal tot lokaal, en betrekken maatschappelijke partijen bij uitvoering. Een flexibele aanpak met adaptatiepaden en maatregelen die op verschillende tijdshorizonten kunnen worden ingezet, komt veel voor. Het proces omvat doorgaans visieontwikkeling, budgettering, uitvoering, monitoring en bijsturing.

Toepassingsgebieden omvatten infrastructuur, waterbeheer, ruimtelijke ordening, landbouw, gezondheid en natuur en biodiversiteit. Voorbeelden van maatregelen zijn dijkversterking, stedelijke hittebeheersing door groen-blauwe infrastructuur, klimaatbestendige bouw, wateropvang en droogtebestendige teelt, en vroegtijdige waarschuwing en responssystemen.

Beleidskaders en governance bestaan uit nationale adaptatiestrategieën, EU- en regionale kaders, en lokale uitvoering met samenwerking tussen overheden, bedrijfsleven en burgers. Uitdagingen zijn onzekerheid over toekomstige omstandigheden, lange termijnplanning, financiering en coördinatie tussen niveaus. Klimaatadaptatie kan synergieën opleveren met mitigatie en andere doelen, zoals gezondheid, economische veerkracht en natuurbehoud.