doorsnedeoppervlak

Doorsnedeoppervlak is het oppervlak van de doorsnede van een ruimtelijk object wanneer het object wordt doorgesneden door een vlak. Het is de maat voor de omvang van de kruising, gemeten in vierkante eenheden (het meest gebruikte SI-eenheid is vierkante meter, m^2).

Voor eenvoudige, standaardvormen bestaan er directe formules. Bij een cilindrische staaf of pijp die loodrecht op de as wordt afgesneden, is het cross-sectionele oppervlak een cirkel met oppervlakte A = πr^2, waarbij r de straal is. Een rechthoekig blok met een vlakke doorsnede loodrecht op de langste as levert A = breedte × hoogte. Voor een kabel of pijp met ronde doorsnede geldt A = π(d/2)^2 = πd^2/4, met d als diameter. Als de doorsnede onder een schuine snijhoek wordt genomen, kan de vorm een ellips of een andere kromme zijn, en is de berekening afhankelijk van de geometrie van de snede.

Algemeen kan het cross-sectionele gebied ook worden berekend door integratie wanneer de vorm complexer is. In drie dimensies is A de maat voor het gebied van de snijlijn in het gekozen vlak. Praktische berekeningen worden vaak uitgevoerd met geometrische formules voor standaardvormen, of met calculus en numerieke methoden in CAD-software of door planimeters voor onregelmatige vormen.

Belangrijke toepassingen zijn onder meer de sterkte en stijfheid van materialen (het axiale stress σ = F/A vereist een juiste doorsnedeoppervlak), vloeistof- en gasstromen in leidingen (Q = v × A, met A als het beschikbare doorstroomsgebied) en constructie-eisen waarbij de afmetingen van componenten bepalen hoeveel belasting ze kunnen dragen.