disfuncie

Disfuncie is een term die wordt gebruikt voor een verminderd of niet naar verwachting functionerend systeem. Het kan betrekking hebben op biologische processen, organen en weefsels, maar ook op psychische functies of technische systemen. Disfunctie kan tijdelijk zijn of chronisch, gedeeltelijk of volledig.

In de geneeskunde duidt men vaak op disfunctie wanneer een orgaan of proces niet goed werkt, zonder noodzakelijkerwijs een ziekte te benoemen. Voorbeelden zijn nierdisfunctie, leverdisfunctie, hart- of zenuwfuncties en seksuele disfunctie. Disfuncties kunnen aangeboren of verworven zijn, en ontstaan door schade, infectie, ontsteking, medicatie of veroudering. Ook functionele stoornissen bestaan: klachten zonder duidelijke organische oorzaak.

Diagnostiek en behandeling richten zich op de onderliggende oorzaak en op het verbeteren van functioneren. Diagnostiek omvat meestal anamnese, lichamelijk onderzoek en gerichte onderzoeken zoals bloedonderzoek, beeldvorming of functionele tests, afhankelijk van de context. Behandeling kan bestaan uit medicatie, leefstijlaanpassingen, fysiotherapie, psychotherapie, apparaten of chirurgie. Soms is continue monitoring of revalidatie nodig.

Prognose en variatie: de uitkomst verschilt sterk per type disfunctie; sommige zijn reversibel met tijdige en passende behandeling, andere vereisen langdurige zorg. Buiten de geneeskunde wordt disfunctie ook gebruikt in systeemtheorie en sociologie: een patroon dat de werking van een familie, organisatie of gemeenschap belemmert. Het doel is dan vaak om door aanpassing van structuur, processen en communicatie weer balans of functionaliteit te herstellen.