deidentificatie

Deidentificatie is het proces waarbij persoonsgegevens zodanig worden bewerkt dat identificatie van betrokkenen wordt bemoeilijkt of uitgesloten. Het doel is data bruikbaar te houden voor analyse of onderzoek, terwijl de privacy van personen beschermd blijft. Deportie van identificeerbare kenmerken kan plaatsvinden via directe identifiers (zoals naam, adres of burgerservicenummer) en indirecte kenmerken die in combinatie alsnog identificerend kunnen zijn. Daarom omvat deidentificatie een reeks maatregelen, zoals het verwijderen of vervangen van directe identificatoren, masking, generalisatie, hashing of tokenisatie en het beperken van mogelijkheden tot combinatie van kenmerken. In de praktijk spelen ook privacy-technieken zoals k-anonimiteit en andere criteria een rol om heridentificatie te bemoeilijken.

Juridisch gezien blijft de status van de gegevens afhankelijk van de gebruikte methode en de context. Volgens de AVG/GDPR blijven gegevens persoonsgegevens zolang iemand via de gegevens in combinatie met andere informatie identificeerbaar kan blijven. Als de gegevens zó zijn geanonimiseerd dat identifiëren praktisch onmogelijk is, vallen ze buiten de reikwijdte van de AVG. Het onderscheid tussen deidentificatie, pseudonimisering en anonimisering hangt af van de mogelijkheid tot terugzoeken van de identiteit en van de aanwezigheid van koppelingen met overige informatie.

Toepassingen en governance: deidentificatie wordt veel toegepast in gezondheidszorg, statistiek en data-delen tussen organisaties. Het vereist goede governance, duidelijke verwerkingsdoelen, een juridische grondslag, en vaak een data-sharing agreement of DPIA. Transparantie over gebruikte methoden en het documenteren van re-identificatierisico’s zijn essentieel.

Beperkingen en risico: er blijft altijd een bepaald heridentificatierisico bestaan, zeker bij koppeling met externe datasets. Regelmatige risicoanalyses, controles en heldere vervolgmaatregelen zijn daarom aanbevolen.