chemoreceptorcellen

Chemoreceptorcellen zijn gespecialiseerde sensorische cellen die chemische stoffen kunnen detecteren en deze detectie omzetten in neurale signalen. Ze komen voor in uiteenlopende systemen van het lichaam waar chemische informatie essentieel is voor homeostase en waarneming.

Een bekend gebied waar chemoreceptorcellen een cruciale rol spelen, is de smaakzin. In smaakknopjes van de tong en mondslijmvlies bevinden zich gustatoire receptorcellen die reageren op cognitieve smaakprikkels zoals zoet, zuur, bitter, zout en umami. Deze cellen zetten chemische stimuli om in afgifte van neurotransmitters die aangrenzende zenuwvezels stimuleren en zodoende smaakwaarneming mogelijk maken.

Daarnaast functioneren perifere chemoreceptorcellen in de carotis- en aorta-chemoreceptoren als sensoren van ademhalingsparametern zoals zuur-base status, pO2 en pCO2. De glomuscellen (type I cellen) reageren op veranderingen in bloedgasconcentraties en sturen signalen via perifere zenuwen naar ademhalingscentra. Centrale chemoreceptoren bevinden zich in de medulla oblongata en monitoren de zuurtegraad van het hersenvocht, wat de ademhaling reguleert.

Chemoreceptorcellen kunnen op verschillende manieren signalen transduceren. Bij smaakcellen vindt transductie vaak plaats via receptoren van de GPCR-familie of via ionkanalen, gevolgd door de afgifte van neurotransmitters zoals ATP die afferente zenuwbanen activeren. In perifere chemoreceptoren spelen kalciumkanalen en neurotransmitters een rol bij communicatie met het zenuwstelsel.

Klinisch gezien kunnen stoornissen in chemoreceptorcellen leiden tot smaakstoornissen of gewijzigde ademhalingsresponsen, wat belangrijke implicaties heeft voor voeding, thuisostase en respiratoire gezondheid.