celgebaseerde

Celgebaseerde is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat verwijst naar iets dat gebaseerd is op cellen of met cellen te maken heeft. Het woord wordt vooral gebruikt in biologie, geneeskunde en biotechnologie om processen, producten of systemen te beschrijven die levende cellen als drijvende werkzame eenheden gebruiken in plaats van enkel chemische verbindingen of hele organismen.

In medische en biotechnologische contexten duidt celgebaseerde op therapeutische benaderingen of productiesystemen die cellen zelf inzetten. Voorbeelden zijn celgebaseerde therapieën zoals autologe of allogene stamceltherapieën en geavanceerde immuntherapieën (bijv. CAR-T-celtherapie), maar ook celgebaseerde productiesystemen voor biopharmaceutische middelen (groei van eiwitten in humane of dierlijke cellijnen). Daarnaast worden celgebaseerde assays en modellen gebruikt voor het testen van ćellulaire responsen.

Een veelbesproken toepassing is kweekvlees of cultured meat, waarbij spierweefsel wordt gekweekt uit dierlijke cellen. Evenzo kan celgebaseerde productie in vaccinontwikkeling en diagnostiek voorkomen, bijvoorbeeld bij virusculturen in cellijnen in tegenstelling tot traditionele ei-gebaseerde methoden.

Regelgeving en veiligheid: celgebaseerde therapieën vallen doorgaans onder strikte wet- en regelgeving en ethische toetsing, met aandacht voor kwaliteit, veiligheid en reproduceerbaarheid. Voordelen zijn onder meer maatwerk, hogere specificiteit en potentieel voor regeneratieve geneeskunde, terwijl kosten, complexiteit en schaalbaarheid uitdagingen blijven.