borduurring

Borduurring is de ambachtelijke handeling van het decoreren van textiel door met een naald en draad steken in de stof te zetten. Het doel is vaak om een afbeelding, patroon of tekst te vormen, maar borduurring kan ook dienen als decoratieve versiering van kleding en huishoudtextiel. De techniek kan zowel met de hand als met een naaimachine worden uitgevoerd en omvat een breed spectrum aan technieken, materialen en stijlen.

Borduurtechnieken worden doorgaans onderverdeeld in telwerk (counted-thread) en vrije (oppervlakte) borduur. Telwerk borduur werkt volgens een vast patroon waarbij elke steek precieze telling vereist. Vrije borduur laat ruimte voor creativiteit en improvisatie. Veelvoorkomende basistechnieken zijn onder meer rechte steek, satijnsteek en kruissteek, die in verschillende volgorden en combinaties kunnen worden toegepast.

Materialen en gereedschappen omvatten stevige maar dunne stoffen zoals linnen, katoen of zijde; een borduurring of borduurraam om de stof strak te houden; borduurgaren in verschillende kwaliteiten (katoen, zijde, metallic); en naalden die geschikt zijn voor borduurwerk en het type stof. Daarnaast zijn patronen, transfers, scharen en meetlint handig bij het opzetten van een ontwerp.

Historisch gezien ontstaan borduurtechnieken vroeg in meerdere beschavingen en kwamen ze voor in religieuze en adellijke textielstukken in Europa, Azië en het Midden-Oosten. In de loop der eeuwen ontwikkelden regionale stijlen en ambachten zich verder, en borduurring werd zowel vakwerk als volkskunst. In de moderne tijd bestaan traditionele borduurtechnieken naast machineborduren en hedendaagse textielkunst en dienen ze als hobby-, kunst- en ambachtbeoefening of professionele praktijk.