bodemvochtniveau

Bodemvochtniveau, ook wel bodemvocht of vochtgehalte genoemd, verwijst naar de hoeveelheid water in de bodem op een gegeven diepte en speelt een cruciale rol in plantengroei, drainage en de waterkringloop. Het wordt vaak uitgedrukt als volumetrisch vochtgehalte θ (m3 water per m3 bodem) of als matriciaal potentiaal ψ (kPa), wat de energetische toestand van water in de bodem aangeeft. In het algemeen correleert een hoger θ met minder negatieve ψ, maar de relatie hangt sterk af van bodemtextuur en -structuur.

Metingen gebeuren met verschillende instrumenten: tensiometers meten ψ in de wortelzone (vaak tot circa -85 kPa); sensoren voor θ (capacitieve sensoren of tijd-domain reflectometry) geven het vochtgehalte aan; gravimetrische methoden bepalen dit in laboratoriumomstandigheden. Remote sensing kan een schatting geven van het bodemvocht in de bovenste lagen. De opslagcapaciteit van de bodem hangt af van textuur: veldcapaciteit na drainage en het wiltpunt; het beschikbare watergehalte (AWC) is het verschil tussen θ bij veldcapaciteit en θ bij wiltpunt.

Het bodemvochtniveau wordt beïnvloed door neerslag, verdamping, infiltratie en drainage, evenals door bodemkenmerken zoals porositeit en structuur. Een adequaat niveau voorkomt waterschaarste-stress bij planten en minimaliseert wateroverlast of anaerobe omstandigheden.

In de praktijk staat bodemvochtniveau centraal bij irrigatieplanning en droogtebewaking. Irrigatiedrempels variëren per gewas en bodem, maar men streeft ernaar vocht in de wortelzone boven het wiltpunt te houden en onder verzadiging te blijven. Meetresultaten stimuleren gerichte irrigatie en drainage voor efficiënt watergebruik.