betekenismatige

Betekenismatige is een bijvoeglijk naamwoord uit het Nederlands dat wordt gebruikt om zaken aan te duiden die met betekenis in taal te maken hebben. Het verwijst naar wat zinnen en woorden betekenen, naar sense en referentie, en naar hoe betekenis wordt opgebouwd in taaluitingen en interpretatie.

In de linguïstiek en de filosofie van de taal verschijnt het begrip onder meer in betekenismatige analyses, en in de bestudering van relaties tussen betekenissen zoals synoniemen, antoniemen en hiërarchieën tussen termen. Daarnaast speelt compositionaliteit een centrale rol: hoe de betekenis van een hele zin afgeleid wordt uit de betekenissen van de delen en de syntactische structuur.

Het begrip staat in een duidelijk onderscheid ten opzichte van pragmatiek. Semantics (betekenismatige leer) richt zich op conventionele betekenis die door de taal zelf wordt vastgelegd, terwijl pragmatiek rekening houdt met context, sprekerintentie en implicatuur. Betekenismatige beschouwingen kunnen daardoor zowel syntactische als lexicale aspecten omvatten en worden toegepast op diverse veldstudies.

Toepassingsgebieden zijn onder meer lexicale semantiek, zinssemantiek, computationele semantiek en cognitieve wetenschappen. In deze disciplines worden modellen ontwikkeld om betekenis representationeel vast te leggen, betekenisrelaties te analyseren en impliciete interpretaties te modelleren. Het begrip blijft daarom een kernpunt in zowel theoretische als toegepaste taalkunde.