bemiddelingscommissies

Een bemiddelingscommissie is een formeel orgaan dat is ingesteld om conflicten tussen partijen te begeleiden en op te lossen. Het doel is om geschillen buiten rechterlijke procedures om op te lossen of, afhankelijk van de mandaat, aanbevelingen te doen die de verhoudingen verbeteren en de samenwerking behouden. Bemiddelingscommissies komen voor in diverse sectoren, waaronder arbeidrelaties, woning- en huurzaken en publiekrechtelijke aangelegenheden; ze zijn meestal opgericht via cao-afspraken, wet- of regelgeving of door de partijen zelf.

De commissie bestaat doorgaans uit onafhankelijke leden met deskundigheid op het relevante vakgebied, onder leiding van een voorzitter en met ondersteuning van een secretariaat. Het mandaat bepaalt of zij louter bemiddelingsbegeleiding leveren, adviezen uitbrengen of (in sommige gevallen) bindende besluiten mogen geven. Een commissie kan bevoegd zijn om onafhankelijke mediators aan te stellen, hoorzittingen te leiden en de afspraken vast te leggen.

Procedures variëren per mandaat, maar het gebruikelijke proces omvat een initiële vraag om bemiddeling, afspraken over vertrouwelijkheid, gezamenlijke en afzonderlijke gesprekken, het zoeken naar verkenbare oplossingen en, indien mogelijk, een schriftelijke overeenkomst. De uitkomst kan een bindend advies, een aanbeveling of een niet-bindende conclusie zijn. Bij gebrek aan volwaardige consensus kan de kwestie worden doorverwezen naar arbitrage of rechtbanken, afhankelijk van de afgesproken route.

Voordelen van bemiddelingscommissies zijn snelheid, kostenbesparing en behoud van werkrelaties. Nadelen kunnen bestaan uit beperkte afdwingingskracht en afhankelijkheid van vrijwillige medewerking. Ze fungeren als synchronisatiepunt binnen beroep van sectoren en overheden, en dragen bij aan minder formalistisch geschilbeheer. Zie ook: mediation, arbitrage, concilie.