balanseren

Balanseren is het proces waarbij iets in evenwicht wordt gebracht of een gelijke verdeling van krachten, massa of middelen wordt bereikt. Het doel is om ongewenste beweging, trillingen of overbelasting te voorkomen en om efficiëntie en stabiliteit te waarborgen. Het woord is afgeleid van balans en het achtervoegsel -eren; het wordt in vakgebieden gebruikt variërend van werktuigbouwkunde tot informatica en economie.

In de techniek verwijst balanceren vaak naar het gelijkmatig verdelen van massa rond een rotatie-as. Bij wielen en rotoren wordt met tegengewichten of meetapparatuur een statische en/of dynamische balans gecreëerd zodat trillingen beperkt blijven tijdens beweging. Dynamische balancering controleert niet alleen de verdeling van massa in het vlak, maar ook in de asrichting; klassieke methoden maken gebruik van meetinstrumenten en correcties zoals gewichtpunten.

In informatica en netwerken duidt balanceren op de verdeling van belasting of verkeer over meerdere bronnen, systemen of verbindingen. Een load balancer verdeelt aanvragen over meerdere servers om responstijden konstant te houden en congestie te voorkomen. Balanceringsalgoritmes omvatten onder meer round-robin, least connections en gewichtstoewijzing. Ook in cloud- en containeromgevingen is load balancing een kerndeel van schaalbaarheid en beschikbaarheid.

In economische en administratieve context kan balanceren verwijzen naar het in evenwicht brengen van begrotingen, voorraden of bronnen. Een begroting wordt gebalanceerd wanneer inkomsten en uitgaven met elkaar in verhouding staan en financiële risico's worden beheerd.

Zie ook: balans, balanseren (taal), load balancing.