archiefbestendige

Archiefbestendig is een term uit de archiefwetenschap en informatiemanagement die verwijst naar documenten, bestanden of opslagomgevingen die geschikt zijn voor langdurige bewaring in een archief en behoud van betrouwbaarheid en leesbaarheid garanderen. Een archiefbestendig object behoudt authenticiteit en integriteit over de tijd en blijft toegankelijk ondanks technologische veroudering of migraties.

In de praktijk gaat archiefbestendigheid verder dan enkel opslag. Belangrijke kenmerken zijn provenance en context, volledigheid en traceerbaarheid, en het kunnen aantonen van ongewijzigdheid via checksums of fixity- metadatagegevens. Bij digitale archivering is het gebruik van duurzame bestandsformaten, zoals PDF/A of open, platformonafhankelijke formaten voor beeld en tekst, veelvoorkomend. Daarnaast spelen metadata en formuleringen zoals PREMIS en Dublin Core een sleutelrol bij behoud en vindbaarheid. Systemen die aan archiefbestendigheid voldoen, worden vaak gezien als betrouwbare digitale repositories, bijvoorbeeld volgens principes van een e-depot of volgens ISO 16363, die criteria voor trustworthy digital repositories beschrijven.

In de Nederlandse context wordt archiefbestendigheid vaak geëist bij leveringen aan overheidsarchieven en e-depots. Wettelijke kaders en beleidslijnen vragen dat vitale informatie bewaard blijft in een toegankelijke en verifieerbare vorm, met duidelijke governance en bewaartermijnen.

Knelpunten zijn onder meer formatobsolescentie, migratiekosten, benodigde kwaliteitscontrole en de voortdurende behoefte aan passende metadata en governance. De investering in archiefbestendige praktijken draagt bij aan transparantie en lange termijn toegankelijkheid van informatie.

---