arbeidshygiëne

Arbeidshygiëne is een vakgebied binnen de arbeidsgezondheid dat zich richt op het voorkomen van gezondheidsschade door werkgerelateerde blootstelling. Het doel is risico’s voor de gezondheid van werknemers systematisch te identificeren, evalueren en beheersen, zodat blootstelling aan chemische, fysische en biologische factoren, evenals ergonomische belasting, beperkt blijft.

De kerntaken van arbeidshygiëne zijn risicobeoordeling, blootstellingmetingen en advisering over beheersmaatregelen. Een arbeidshygiënist onderzoekt processen, materialen en arbeidsomstandigheden, beoordeelt blootstellingsroutes en voert metingen uit zoals luchtmonsters en geluidmetingen. De verzamelde gegevens worden gebruikt om de kans op gezondheidsschade te bepalen en prioriteiten te stellen voor maatregelen.

Beheersmaatregelen volgen een hiërarchie van controles: elimineren of substitueren van gevaar, technische maatregelen zoals ventilatie en afzuiging, proces- en werkinstructies die blootstelling verminderen, organisatorische maatregelen zoals werkplanning en training, en als laatste redmiddel persoonlijke beschermingsmiddelen. Daarnaast spelen monitoring, gezondheidspreventie en gezondheidsbewaking een rol bij het vroeg signaleren van mogelijke effecten.

Belangrijke aandachtsgebieden zijn chemische stoffen en dampen, stof en rook, lawaai en trillingen, straling, biologische agentia en ergonomische belasting. Ook psychosociale factoren en luchtkwaliteit kunnen relevant zijn voor de gezondheid van werknemers. Regulerende kaders en normen, zoals grenswaarden voor blootstelling en internationale richtlijnen van ILO, WHO en ISO 45001, ondersteunen het professionaliseren van arbeidshygiëne en het inrichten van een veilig en gezond werkklimaat.

Een effectieve arbeidshygiëne vereist een gezamenlijke inspanning van werkgevers, werknemers en zorgverleners, en sluit aan bij een geïntegreerd veiligheids- en gezondheidsmanagementsysteem.