anonymisatieregeling

Anonymisatieregeling is een beleid, regelwerk of kader dat bepaalt hoe persoonlijke gegevens zodanig worden geanonimiseerd dat individuen niet meer identificeerbaar zijn, terwijl de data nog bruikbaar blijven voor statistische, onderzoeks- of beleidsdoeleinden. Het doel is privacybescherming realiseren en toch nuttige inzichten mogelijk maken door het risico op heridentificatie te minimaliseren.

Toepassingsgebied en structuur van een anonymisatieregeling variëren per organisatie, maar vaak omvat het duidelijke rollen en verantwoordelijkheden, zoals data-eigenaar, privacyfunctionaris, en data-analist; procedures voor besluitvorming, en governance over wie toegang heeft tot welke data en onder welke voorwaarden. Een dergelijke regeling sluit aan bij wettelijke kaders zoals de Algemene Verordening Gegevensbescherming (GDPR) in de EU, en bij nationale richtlijnen van toezichthouders zoals het AP in Nederland. Het verschil tussen anonymisatie en pseudonymisatie wordt vaak benadrukt: bij echte anonymisering kan een individu niet meer worden herleid, terwijl pseudonymisatie het risico op identificatie wegneemt maar mogelijk heroorbare identificeerbare gegevens behoudt.

Belangrijke elementen zijn onder meer doel en context van de verwerking, een risicoanalyse van re-identificatie, de gekozen anonymisatiemaatregel(en) en de onderliggende parameters, evaluatie en validatie van de anonimisatie, en de documentatie van besluiten, gegevensstromen en verantwoording. Ook dataretentie, toestemming, beveiligingsmaatregelen en verantwoord gebruik spelen een rol.

Technieken die in dergelijke regelingen genoemd kunnen worden, zijn generalisatie, suppressie, masking, het toevoegen van ruis, differential privacy en het gebruik van synthetische data. Het proces omvat doorgaans inventarisatie van gegevens, risicobeoordeling, ontwerp en implementatie van de maatregel, validatie en voortdurende monitoring.

Zie ook pseudonimisering, differential privacy, k-anonimiteit en GDPR.