anonimiteitsnetwerk

Een anonimiteitsnetwerk is een verzamelnaam voor communicatiesystemen die ontworpen zijn om gebruikersidentiteit en online activiteiten te beschermen tegen surveillance en tracking door derden. Deze netwerken proberen herkomst en bestemming van verkeer te verhullen door routing via meerdere tussenstations en door cryptografische technieken.

De werking berust vaak op een overlay-netwerk bovenop het internet. Bij onion routing wordt gegevensstroom in meerdere lagen versleuteld en via meerdere knooppunten (relays) gestuurd. Iedere knoop onthult slechts de volgende stap en geen volledig pad, waardoor het moeilijk is om gebruikers te traceren. Sommige systemen maken ook gebruik van hidden services of gedistribueerde opslag om detectie te verminderen.

Enkele bekende voorbeelden zijn Tor, I2P en Freenet. Tor is het bekendste anonimiteitsnetwerk en biedt anonieme verbindingen via een reeks geselecteerde relais. I2P richt zich op anonimiteit binnen een privé-netwerk en laat diensten in het netwerk bestaan. Freenet is gericht op decentrale opslag en uitwisseling van bestanden met anonimiteit.

Toepassingen variëren van privacybescherming en het omzeilen van censuur tot bescherming van bronnen bij journalistiek en academisch onderzoek. Risico’s bestaan onder meer uit dat exit-knopen mogelijk netwerkverkeer in platte tekst kunnen zien als geen end-to-end encryptie aanwezig is; timing- en verkeersanalyse kunnen anonimiteit beperken; netwerken kunnen misbruikt worden voor illegale activiteiten.

Hoewel anonimiteitsnetwerken bijdragen aan privacy, bieden ze geen garanties. Prestaties variëren en kunnen traag zijn; gebruikers moeten zich bewust zijn van configuratie- en beveiligingsrisico’s, en van mogelijke juridische en beleidsmatige opvattingen afhankelijk van jurisdictie.