Zoetwaterorganismen

Zoetwaterorganismen zijn organismen die leven in zoet water, zoals rivieren, meren, moerassen en poldersloten. Ze vormen de kern van zoetwaterecosystemen en vertonen een grote diversiteit in grootte, levensstijl en voedselbehoefte.

Indeling van zoetwaterorganismen gebeurt op basis van hun rol in de voedselketen. Fytoplankton en waterplanten leveren de primaire productie via fotosynthese. Dierlijke zoetwaterorganismen omvatten onder meer plankton (zoöplankton), ongewervelde dieren zoals slakken en insectenlarven, weekdieren en kreeftachtigen, en gewervelde dieren zoals vissen en amfibieën.

Ecologie: Zoetwatergemeenschappen hangen samen van waterkwaliteit, zuurstof en voedingsstoffen. Fytoplankton en aquatische planten produceren zuurstof en vormen het begin van vele voedselketens. Zoöplankton en grotere organismen dienen als belangrijke voedselbronnen voor vissen en amfibieën. Afbraakorganismen en detritivoren dragen bij aan de afbraak van organisch materiaal en aan de kringlopen van koolstof en stikstof. Seizoensveranderingen in temperatuur, licht en stroming bepalen welke soorten domineren.

Bedreigingen en behoud: Verontreiniging, eutrofiëring door nutriënten, overmatige wateronttrekking en invasieve soorten kunnen gemeenschappen verstoren. Klimaatverandering kan watertemperatuur en zuurstofniveau veranderen, wat vooral zoetwaterecosystemen treft. Behoud bestaat uit het beschermen van natte gebieden, verbeteren van waterkwaliteit, en maatregelen tegen invasieve soorten en ongewenste lozingen.

Onderzoek en belang: Zoetwaterorganismen geven inzicht in de gezondheid van waterlichamen en vormen sleutelcomponenten van drinkwater, visserij en biodiversiteit. Monitoring en beheer van deze populaties ondersteunt duurzaam waterbeheer.