Winkellandschap

Winkellandschap is de ruimtelijke verdeling en mix van detailhandel binnen een gedefinieerd gebied, zoals een gemeente, regio of land. Het omvat de soorten winkels (supermarkten, drogisterijen, buurtzaken, speciaalzaken, warenhuizen, non-food) en de structuur van winkelgebieden: centrale winkelstraten, winkelcentra en buitenwijken. Het doel is een overzicht van waar winkels zich bevinden, in welk formaat en hoe zij op elkaar inwerken.

Kenmerken en maatstaven van het winkellandschap omvatten onder meer de dichtheid van winkels (aantal per km2 of per 1000 inwoners), het vloeroppervlak per inwoner, leegstand, huur- en verkoopprijzen en bezoekers- of omzetcijfers. Het landschap wordt vaak in kaart gebracht met GIS en ruimtelijke statistieken om gebieden te vergelijken en trends te volgen. Factoren zoals bevolkingsomvang en -samenstelling, inkomensniveaus, bereikbaarheid met auto, openbaar vervoer, en loop- en fietsafstand beïnvloeden de opbouw en functie van winkelgebieden.

Ontstaan en effecten: het winkellandschap ontstaat uit historische stedenbouw, economische ontwikkelingen en het consumentengedrag, en wordt beïnvloed door de opkomst van online winkelen. Centrale winkelstraten en binnenstadscentra kennen vaak een hoger aanbod en bezoekersaantallen, terwijl buitenwijken en grootschalige winkelcentra grote-formatten huisvesten. Dit heeft gevolgen voor de lokale economie, werkgelegenheid, leegstand, verkeersdruk en duurzaamheid. Beleidsdoelen richten zich vaak op een evenwichtig winkelsaanbod, goede toegankelijkheid en behoud van lokale ondernemers.

Trends en beleid: verschuivingen naar gemengd gebruik, herbestemming van leegstaand vastgoed, vergroening en verbetering van bereikbaarheid per fiets en openbaar vervoer, met toenemende aandacht voor veerkracht van winkelgebieden.

---