Wielprofielen

Wielprofiel verwijst naar de kruisvormige geometrie van het loopvlak en de flange van een wiel, meestal toegepast op voertuigen zoals treinen, trams en metro’s. Het profiel bepaalt hoe het wiel contactmaakt met het spoor en hoe krachten en bewegingen worden overgebracht. De belangrijkste elementen zijn het loopvlakprofiel (de kromming van het loopvlak), de kroon, de flangehoogte en de overgangsradius bij de flange. Ook afmetingen zoals de wieldiameter en overgangsradiussen spelen een rol.

Wielprofielen zijn regionaal en voertuigtypegebonden gestandaardiseerd. In Europa worden profielen vaak geregeld via Europese normen en UIC- of EN-standaarden, terwijl in Noord-Amerika andere AAR- profielen gangbaar zijn. Profielen worden periodiek gecontroleerd en, bij slijtage of afwijkingen, opnieuw geprofilerd of geslepen om de juiste coniciteit en contactdruk te herstellen. Veranderingen in coniciteit door slijtage kunnen leiden tot hogere slijtage, minder rijcomfort of derailmentrisico, vandaar het belang van onderhoud en tijdige reprofilering.

Onderhoud en productie: wielen bestaan uit gehard staal en ondergaan nauwkeurige bewerking om tolerantie-eisen te halen. Profilering gebeurt met speciale machines die het loopvlak en de flange precies in de gewenste vorm brengen, gevolgd door meetrondes om te controleren of de profielen aan de normen voldoen.

Betekenis: een correct wielprofiel is essentieel voor veiligheid, rijcomfort en efficiëntie, omdat het de interactie tussen wiel en rails bepaalt en daarmee grip, stabiliteit en slijtage beïnvloedt.