Waterbeschikking

Waterbeschikking is een juridisch instrument in het Nederlandse waterbeheer. Het is een officieel besluit van een bevoegd bestuursorgaan (vaak een waterschap, soms de provincie of Rijkswaterstaat) dat een partij het recht geeft om water te gebruiken, of om water uit een watergang af te voeren of erin te storten, onder vastgelegde voorwaarden. Het gaat daarbij zowel om het winnen van water uit oppervlakte- of grondwaterlichamen als om het afvoeren of opslaan van water, bijvoorbeeld voor irrigatie, industrieel gebruik, energieproductie of drinkwatervoorziening.

Een waterbeschikking bevat doorgaans maximale volumes en concentraties, maximale afvoersnelheden of afname-/aanvoerstijden, een locatie en een duur van de vergunning, en verplichtingen voor meting, rapportage en naleving van waterkwaliteits- en natuurdoelstellingen. De vergunning kan tijdelijk of voor langere termijn zijn en kan in de loop der tijd worden verlengd of aangepast. De exacte voorwaarden sluiten aan bij nationale en Europese regels, zoals de Waterwet en de Europese Kaderrichtlijn Water.

Procedures en toezicht verlopen via de bevoegde waterschaps- of overheidsinstanties. Een aanvraag wordt onderzocht op effecten voor milieu, waterkwaliteit en florerende waterketens; vaak geldt ook afstemming met regionale watersystemen en natuurdoelstellingen. Een waterbeschikking kan onderwerp zijn van bezwaar en beroep bij de rechter.

Waterbeschikkingen vormen een instrument om watergebrauch te reguleren en hoog te houden; ze vormen een onderscheid van eigendom van water en zijn bedoeld om efficiënt, rechtmatig en milieuvriendelijk watergebruik mogelijk te maken.