Voortstuwing

Voortstuwing is het mechanisme dat een voertuig vooruit duwt door het genereren van stuwkracht als reactie op het uitgestoten werkingsgas of -energie van een voortstuwend middel. Het concept is fundamenteel voor transport en ruimtevaart en omvat zowel de energiebron als de voortstuwende component die de beweging mogelijk maakt: een motor, brandstof en een voortstuwend apparaat zoals een schroef, straalmotor of waterstraal. De term is afgeleid van voor- en stuw.

De belangrijkste typen voortstuwing zijn mechanische voortstuwing met een propeller of schroef aangedreven door een interne verbrandings- of turbomotor; gas-turbine voortstuwing, zoals turbojets en turbofans die stuw produceren door snelle uitlaat achter het voertuig te sturen; raketvoortstuwing die chemische raketmotoren gebruikt om een hoge stuw te leveren, vooral in de ruimtevaart; en elektrische voortstuwing waarbij elektromotoren een schroef of fan aandrijven, veel toegepast in elektrische vliegtuigen, schepen en hybride systemen. Daarnaast bestaan hybride systemen die elementen van verbrandingsmotor en elektromotor combineren en hydrodynamische voortstuwing, zoals scheepsschroeven en waterjets, die water verplaatsen om vooruit te komen.

Belangrijke maatstaven voor voortstuwing zijn onder meer stuwkracht (uitgedrukt in newton), het specifieke impuls (Isp) bij raketvoortstuwing en de propulsieve efficiëntie, die aangeeft welk deel van de inputenergie in beweging wordt omgezet. Toepassingen omvatten luchtvaart, maritieme scheepvaart en ruimtevaart, met ontwikkelingen richting elektrificatie en het gebruik van duurzame brandstoffen zoals waterstof.