Uitsluitende

Uitsluitende is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands, afgeleid van het werkwoord uitsluiten. Het duidt aan dat iets uitsluit of dat de reikwijdte van iets beperkt is doordat bepaalde opties, mogelijkheden of partijen buiten beschouwing blijven. In juridische en contractuele taal suggereert het vaak een exclusieve of beperkende werking: sommige rechten, aansprakelijkheden of bevoegdheden gelden uitsluitend voor bepaalde partijen of onder bepaalde omstandigheden.

Etymologie en vorm: het woord is opgebouwd uit uit- (naar buiten, verwijderen) en sluiten, met de -ende als verbuiging voor een bijvoeglijk naamwoord. Het functioneert meestal als eigenschap die direct voor een zelfstandig naamwoord staat, bijvoorbeeld als ‘uitsluitende aansprakelijkheid’ of ‘uitsluitende bepalingen’.

Gebruik en context: uitsluitende wordt vooral aangetroffen in formele, juridische en beleidsmatige teksten, zoals contracten, wets- en reglementaire bepalingen, verzekeringspolissen en overeenkomsten. Typische combinaties zijn onder meer uitsluitende aansprakelijkheid, uitsluitende bepalingen, uitsluitende licentie en uitsluitende rechten. In tegenstelling tot uitsluitend (wat “enkel, uitsluitend” betekent) benadrukt uitsluitende vaak dat iets expliciet uitsluit of beperkt is tot een bepaalde scope.

Voorbeelden:

- De overeenkomst regelt uitsluitende aansprakelijkheid van de leverancier tot het bedrag van de garantie.

- De licentie is uitsluitende voor de contractpartij, met uitsluiting van derden.

- De clausule bevat uitsluitende bepalingen met betrekking tot betaling en levering.

Zie ook: uitsluiten, uitsluitend, exclusiviteit, exclusieve rechten.