Tufsteen

Tufsteen is een lichtgewicht, poreus vulkanisch gesteente dat ontstaat bij explosieve vulkanische uitbarstingen. Het bestaat grotendeels uit vulkanisch glas en vaak kleine kristallen die door ontsnappend gas in een cellulaire structuur zijn gevangen. Door zijn hoge porositeit heeft tufsteen een lage dichtheid en kan het, als het vers is, zelfs op water drijven.

Formatie en structuur: tijdens uitbaringen komt magma rijk aan water en gassen snel aan de oppervlakte. Het afkoelen en stollen van dit materiaal leidt tot de vorming van veel gasbellen, waardoor een zeer poreus en licht gesteente ontstaat. Er bestaan verschillende varianten afhankelijk van samenstelling en textuur; in de volksmond wordt tufsteen soms geassocieerd met puimsteen (pumice).

Eigenschappen: tufsteen is chemisch relatief inert en weerbestendig, met aanzienlijk luchtvol kanalen die water vasthouden in de poriën. Het materiaal is zacht genoeg om te worden bewerkt met schuurmiddelen, maar hard genoeg om als lichtgewicht bouw- of isolatiemateriaal te dienen. Het behoudt een wit- of grijsachtige tint, soms met lichte bruine of groene vlekken.

Toepassingen: puimsteen en verwante tufstenen worden veel gebruikt als schuur- en exfoliërend middel; in de bouw als lichtgewicht aggregaat en isolatiemateriaal; in de tuinbouw als drainage- en luchtverbeteraar in potgronden; en in hydroponiek en terrariumsubstraten vanwege inertheid en goede drainage.

Voorkomen: tufsteen komt wereldwijd voor in vulkanische regio’s. Bij bewerking kan stofvorming optreden, wat ademhalingsproblemen kan veroorzaken; passende beschermingsmaatregelen worden aanbevolen.