Tromboplastyny

Tromboplastyny to odczynniki krwi zawierające czynnik tkankowy (tromboplastynę, TF) oraz fosfolipidy, stosowane w testach koagulacyjnych. Najważniejszym zastosowaniem jest pomiar czasu protrombinowego (PT), który służy do oceny funkcji zewnętrznej ścieżki krzepnięcia i monitorowania terapii antagonistami witaminy K.

Skład i pochodzenie tromboplastyn: TF wyizolowuje się z tkanek zwierzęcych lub ludzkich, a niekiedy używa się TF rekombinowanego. Fosfolipidy dostarczają niezbędne cząsteczki do tworzenia kompleksów enzymatycznych na błonach. W odczynniki często nie ma obecnego wapnia; Ca2+ dodawany jest w etapie testu, aby aktywować szlaki krzepnięcia wraz z TF.

Mechanizm działania: w obecności wapnia TF tworzy kompleks z czynnikiem VII, tworząc TF-VIIa, który aktywuje FX do FXa. Następnie FXa generuje trombinę, która przemienia fibrynogen w fibrynę i prowadzi do krzepnięcia. Czas protrombinowy mierzy szybkość tego procesu i zależy od funkcjonowania zewnętrznej ścieżki krzepnięcia.

Zastosowanie i standaryzacja: PT/INR jest powszechnie używany do monitorowania terapii warfaryną oraz oceny ogólnej krzepliwości. Różne źródła TF i różne zestawy fosfolipidów powodują zmienność wartości, co wyrażane jest za pomocą indeksu czułości ISI. Współczesne odczynniki mogą zawierać TF rekombinowany lub syntetyczne fosfolipidy, aby ograniczyć wariancje między laboratoryjnymi metodami.

Uwagi ogólne: tromboplastyny są kluczowym elementem standardowych badań koagulologicznych, a ich właściwy dobór i kalibracja wpływają na interpretację PT i INR. Aby zapewnić porównywalność wyników, stosuje się międzynarodowe standardy i kontrolę jakości.